De terugreis naar Nederland krijgt halverwege een bijzondere wending. ‘Never a dull moment’ als lange afstand zeiler ☺️. Nu is terugvaren vanuit Zweden altijd al wel een uitdaging vanwege het vinden van een goed weergat met heersende winden vanuit het zuid-westen. Maar we krijgen er wat uitdagingen bij. Daarover later meer.
We vertrekken vanuit Stenungsund zodra Eline van boord is. Omdat er voorlopig geen duidelijk weergat is voor bovenlangs Denemarken of via de Limfjord kiezen we voor de terugweg via de Duitse Bocht. De komende dagen is het prima weer om naar het zuiden te varen en door het NOK kanaal te gaan. Daarna zien we wel verder, via die route hebben we in iedergeval het kleinste weergat nodig in deze instabiele zomer.
De eerste paar uur kunnen we heerlijk zeilen. Voor de nacht invalt zetten we de motor aan en tuffen we rustig in de nacht ten westen van Anholt langs. De volgende dag staat de wind licht tegen maar met een vlakke zee geen probleem om met de motor aan tegen de wind in te varen. Ik mag op tijd naar bed om nog wat slaap in te halen van de afgelopen nachten waar ik wat minder heb geslapen. Rond middernacht komen we in de buurt van de invaart richting Kiel en navigeren we samen tussen alle verlichte tonnen en met afstand van de grote scheepvaart richting de ingang van het kanaal. Rond 2.30 uur vinden we een plekje langs de kade bij Holtenau. Tijd om een paar uurtjes te slapen.
Niet lang, want om 6.30 uur staat de wekker al weer. Samen met twee grote schepen en vier zeilboten gaan we in de ochtendgloren door de sluis het kanaal in. In prachtig zonnig weer tuffen we de 90km door het kanaal en gaan we rond 15 uur de sluis bij Brunsbüttel door de Elbe op. We liggen in de jachtensluis naast een groot schip met een aantal zeilboten. Het past precies. Tegen de stroom in varen we op de motor de 15 nm naar Cuxhaven. Daar leggen we even aan om te tanken en we varen meteen weer door. De wind trekt aan tot bft 5-6 pal tegen maar zou rond 21 uur echt minder moeten worden. We varen op de motor de Elbe monding uit met beginnende stroom mee. Af en toe flinke golven, maar het valt ons alles mee. Het wordt pas vervelend als we rond 23 uur de Elbe monding geheel uit zijn en de wind niet echt minder wordt en de golven eerder hoger. Gaan we zo op de motor tegen de wind in de nacht door en ook de volgende dag? Dat zien we niet zitten en vraagt ook wel wat veel van de boot. Wat zijn de opties? Terug, dat willen we niet. Naar Bremerhaven? Dat is niet echt ideaal met de stroming en ondieptes. Misschien kunnen we naar Helgoland? Dat is 15 nm ten noorden van ons en goed aan te varen met elk type weer, ook midden in de nacht. Als de enorme tijzee met flinke rollers blijft doorzetten is het besluit snel genomen. We buigen af naar het noorden en varen nog twee uur op halve wind door deze vervelende tijzee. De wind is wel minder geworden, maar de hoge golven blijven staan tot vlakbij de ingang van Helgoland. Gelukkig is die ingang goed bebakend met verlichte boeien en twee geleide lichten. Nog even en we varen de beschutte voorhaven van Helgoland in. Daar hebben we de ruimte om de zeilen binnen te halen, de stootwillen op te hangen en de lijnen klaar te leggen. We varen de Südhaven in en leggen aan naast een rijtje van vier wat grotere schepen. De buren waren om 2.15 uur nog net wakker (met wat alchohol op) om onze lijnen aan te pakken. Wat zijn we blij dat we liggen ☺️☺️. Snel naar bed om nog lekker een paar uur te slapen.
Tja, en dan ben je opeens op Helgoland. We hebben ons er nooit eerder in verdiept. Het is een echt Duits eilandje met een interessant oorlogsverleden. Met hoge langzaam afbrokkelende kliffen aan de noordwest kant waar een grote Jan-van-Genten vogelkolonie huist. Bovenop het eiland staat er altijd wind. Weinig vaste bewoners, veel toeristen in vakantiehuisjes en nog meer toeristen voor een dagtocht met de veerboot. Leuk om rond te wandelen en een dagje te ervaren. Maar ook mooi om weer door te gaan richting Borkum, op weg naar huis, als de volgende dag de wind heel licht tegen is. Althans, dat is het plan. Maar dan blijkt bij het wegvaren dat er iets mis is met de schroef. Met iets meer vermogen begint de hele boot te schudden. Zit er iets in? We leggen weer aan en Toine duikt onder de boot. Tot zijn schrik ziet hij dat 1 van de 3 bladen mist. Dit is niet goed, zo kunnen we niet verder 😥.
Wat nu? We hebben een reserve schroef, maar dan moeten we wel uit het water kunnen om die erop te zetten. Dat kan hier niet. De komende dagen kunnen we vanwege een flinke storm die overkomt nergens heen. Dus tijd genoeg om alternatieven te bedenken. Onze aardige Duitse buren denken mee. Zou een duiker het blad kunnen vinden en kunnen we het blad dan terug monteren? Wat is de dichtstbijzijnde haven waar we eruit kunnen en volledig zeilend kunnen komen?
We vinden een duiker van de jachthaven die bereid is om te gaan zoeken. Wonder boven wonder vindt hij het blad na een tijdje rondkijken en wroeten in de modder. Wat een held 😃💪. Inmiddels weten we ook door inspectie van de schroef dat het blad eruit gevallen is doordat de bevestigingspen is gebroken. Een deel van de pen zit er nog in. Ook het borgpennetje zit er nog. Dat is vreemd en volgens de fabrikant van de Gori propeller niet mogelijk. De pen wordt er in de fabriek ingezet met een driedubbele borging. Die kan niet breken. Althans, dat is nog nooit voorgekomen 🥲.
De dichtstbijzijnde haven waar we eruit kunnen met onze maat boot en zelfstandig naar toe kunnen zeilen is IJmuiden. Dan hebben we wel 180 nm lang goede zeilwind nodig. Bremerhaven zou ook kunnen, maar daar kunnen we niet zelfstandig komen met stroming, ondieptes en scheepvaart. De leverancier van de Gori prop heeft met spoed een pen laten opsturen. Wellicht kunnen we met hulp van de duiker het blad onderwater monteren. We wachten het af en gaan weer aan het werk. De 4G van de boot heeft te weinig verbinding, maar op de hotspot van onze telefoons lukt het wel. Ondertussen waait het stevig en liggen we te klotsen aan lager wal. Gelukkig staat de meest harde wind wel pal van voren.
Het is zeer onduidelijk waar de opgestuurde pen is en hoe snel die bezorgd gaat worden. Ook dient zich inmiddels een redelijk weergat aan. Dus we besluiten om toch maar gewoon naar IJmuiden te zeilen en bij iets te weinig wind de motor te gebruiken in een hele lage stand. Daar kunnen we in de haven zo’n 2 knoop snelheid mee halen zonder dat de boot erg gaat resoneren, hebben we gemerkt. En zo varen we donderdagmorgen 19 augustus uit. Gedurende de dag gaat het erg goed. We kunnen hoog aan de wind varen met volle zeilen en al kruisend maken we redelijk goede voortgang. Het wordt vervelender als in de avond de wind steeds minder wordt, de stroming tegen staat en de motor in een klikje vooruit geen enkel effect heeft in dit soort stromingsgebieden met zeegang erbij. Wat nu? Hoeveel snelheid kunnen we de komende dagen maken en halen we IJmuiden? Dat gaat op deze wijze niet lukken, dus we hebben hulp nodig om een haven ingesleept te worden. Wat zijn we onthand zo zonder goedwerkende motor. En dat kan ook gevaarlijk worden in deze stromingsgebieden met scheepvaart en ondieptes. Wat is wijsheid? We overleggen met de KNRM voor maritieme hulp op zee, want het is geen noodsituatie. In overleg komen we tot de conclusie dat we het beste vanuit de Eemshaven geholpen kunnen worden. Even later is er een KNRM boot onderweg die ons in de nachtelijke uurtjes naar de Eemshaven sleept. Wat een top dienstverlening ☺️👍👌. Midden in de nacht staan deze mannen belangeloos klaar om te helpen. Heel veel respect! Gelukkig zijn we al jarenlang trouwe donateur. We geven ze nog maar een extra donatie.
Tja, en dan liggen we in Eemshaven. Wat nu? Tijd om de verzekeraar te bellen. De expert komt tot de creatieve oplossing om een kraan hier naar toe te laten komen die onze achterkant uit het water kan tillen zodat we vanaf het water de schroeven kunnen wisselen. De kraan is heel snel geregeld, die kan er over twee uur al zijn. In overleg met de havendienst krijgen we een plek aangewezen waar de kraan kan staan en we krijgen hulp van een bootje om mee bij de schroef te kunnen komen. We hebben goed contact met Paul van Nova om advies te geven. Wat een spannende operatie 😧.
Even later staat de kraan klaar, zijn de banden bevestigd en wordt de achterkant van de SeaQuest uit het water gehesen. Het piept en het kraakt en er staan flinke krachten op de lijnen die we van de banden naar de middenbolders hebben gebracht. Toine besluit met wetsuit en flippers aan te gaan werken. Met het bootje eronder gaat niet goed lukken, en wat als de boot uit de banden valt? Dan kan je er beter zwemmend onder liggen dan met een bootje. Deel 1 en 2 van het demonteren gaat heel snel. Maar deel 3 (de huls eraf halen) gaat veel moeilijker. Toine gebruikt zelfs de slijptol om de huls van de schroef door te zagen. Maar zelfs doorgezaagd zit er geen enkele beweging in. Inmiddels wordt het lager water en is het niet zo’n fijne constructie om lang in te hangen. We geven het op, helaas 😞😞. Maar wat een aardige en behulpzame mensen hier in het meest noordoostelijke deel van Nederland 😃.
Er zit niets anders op dan te wachten op goede wind om vanuit hier de 130 nm naar IJmuiden te zeilen. Zaterdag maken we er een rustig dagje van. Het is een prima steiger waar we aan liggen met water en elektriciteit. Naast ons twee pilotboten die regelmatig uitvaren. We worden gecontroleerd door de douane en even later ook door de marechaussee met de vraag waarom we hier liggen, want er ligt hier nooit een zeilboot. We houden de havendienst goed op de hoogte en mogen gelukkig blijven tot er goede wind staat. We fietsen de 6 km naar Spijk waar de dichtstbijzijnde supermarkt is en gaan er zelfs naar de kapper 😎. Ondertussen bestuderen we het weer en de getijde stroming. We kunnen morgenmiddag vertrekken vlak na het onweersfront of de dag erna. Morgen staat de wind gunstiger om naar buiten te varen de Eemsmonding uit, maar wel harder op zee. Een dag later staat er iets minder wind maar dan is het wel lastiger om hoog aan de wind hier naar buiten te varen. We gaan dan toch maar morgen.
Een bootje van de havendienst begeleidt ons voor de zekerheid de Eemshaven uit. Maar we kunnen het zelf met de zeilen en stroming mee. Het is geen enkel probleem om de gehele Eemsmonding uit te varen met halve wind bft 3-4 en 2-3 knopen stroming mee 😃. Eenmaal buiten op zee komt de wind van achteren en is het de hele tocht naar IJmuiden bft 5-6. De eerste helft boven de Waddeneilanden langs staat er een dikke bft 6 met behoorlijke zeegang. De tweede helft langs de kust naar het zuiden een lage bft 6 en af en toe 5 met een iets rustigere zee. We varen met de zeilen in klaverstand, groot met rif 2 en een bulletalie, en genua met rif 2 op de boom. De SeaQuest doet het fantastisch, het vaart zo heel gecontroleerd met een prachtige snelheid. Maar voor ons is het een pittige tocht rollend van de golven af met weinig slaap. Halverwege moeten we gijpen … dat betekent alles ombouwen en een stormrondje; dat kost ons een half uur. Gelukkig liggen we daarna op goede koers naar IJmuiden. Inmiddels is het helder geworden en met een nog bijna volle maan geheel niet donker. Na de gijp slaap ik 2 uurtjes en daarna Toine 1,5 uur. Om half 8 varen we de pieren van IJmuiden binnen. Nu nog aanleggen in de box van de kraan in de jachthaven met deze wind en heel weinig motorvermogen. Dat is even spannend maar gaat gelukkig heel goed. We voelen een enorme opluchting dat we hier zijn ☺️☺️.
Een half uurtje later staan we al op de kant. Het demonteren van de schroef gaat moeizaam. De slijptol komt er weer aan te pas. Met wat hulp van de werf en het juiste gereedschap lukt het uiteindelijk. Dat had Toine in het water nooit voor elkaar gekregen. Het monteren van de reserve schroef is een fluitje van een cent. Drie uur later liggen we weer in het water. Wat een top dienstverlening van deze werf en voor heel weinig kosten 👍😃.
We besluiten om meteen door te varen naar Rotterdam. De zon schijnt en het waait nog steeds bft 5-6 van achteren. We zetten de bekende klaverstand weer op en zeilen in hoog tempo met het tij mee naar het zuiden. Eenmaal op de Nieuwe Waterweg draait het tij en daardoor hebben we het daar ook weer mee. Zes uurtjes later leggen we aan in de Veerhaven van Rotterdam. We gaan heerlijk uiteten bij Loos en vallen 21.30 uur als een blok in slaap. De volgende dag varen we na een dagje werken het laatste stukje terug naar Bruinisse. Fijn dat het tij en alle sluizen mee zitten 😃. En zo zijn we precies 9 weken na ons vertrek naar Zweden weer terug in onze thuishaven. Het is een terugreis vol met obstakels maar het geeft ons veel vertrouwen dat we die samen op een goede manier hebben overwonnen 💪😃😊.